Anoreksiya Nervoza Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya Nervoza Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya Nervoza Nedir? Belirtileri Nelerdir?
Anoreksiya nervoza, yaygın olarak bilinen adıyla anoreksiya, bir yeme bozukluğu türüdür. Bu durumda, kişi kendini kilo verme takıntısıyla karakterize eden anormal düzeyde düşük vücut ağırlığına ulaşmak için yoğun bir şekilde çaba gösterir. Anoreksiya nervozanın temel özelliği, kişinin genellikle gerçek kilo ve vücut şekliyle ilgili yanlış bir algıya sahip olmasıdır. Bu nedenle, anoreksiya nervoza olan kişiler genellikle zayıf olduklarına inanırken, çevrelerindeki insanlar normal veya zayıf olmadıklarını söyleyebilir.
Anoreksiya nervozanın belirtileri arasında aşırı kilo kaybı, yiyecek alımını kısıtlama, açlık duygusunun bastırılması, yemek yeme reddi, yemekle ilgili takıntılar (kalori sayma, yağ oranı kontrolü), beden imgesiyle ilgili aşırı endişe, fiziksel etkiler (yorgunluk, düşük enerji seviyesi, hormonal değişiklikler) ve ruh hali dalgalanmaları bulunabilir.
Anoreksiya nervoza, genellikle genç kadınları etkileyen bir bozukluktur, ancak erkeklerde ve diğer yaş gruplarında da görülebilir. Bu bozukluğun kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir, ancak biyolojik, psikolojik ve çevresel faktörlerin etkileşimi düşünülmektedir. Genetik yatkınlık, çocukluk dönemindeki travmalar, düşük özgüven, mükemmeliyetçilik ve toplumsal baskı gibi faktörler anoreksiya nervozanın gelişiminde rol oynayabilir.
Anoreksiya nervoza ciddi bir durumdur ve tedavi gerektirir. Tedavi genellikle bir multidisipliner yaklaşımı içerir ve tıbbi, beslenme ve psikolojik desteği kapsar. Tedavi sürecinde, kişinin sağlıklı bir kiloya ulaşması, sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturması, beden imgesiyle ilgili olumsuz düşünceleriyle başa çıkması ve psikolojik iyilik halini sağlaması hedeflenir.
Anoreksiya nervoza ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, özellikle de uzun süreli ve tedavi edilmemişse. Bu nedenle, anoreksiya nervoza belirtileri sergileyen bir kişiyle ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık profesyoneline danışmanız önemlidir.
Anoreksiya Nervoza Belirtileri
noreksiya nervoza belirtileri genellikle yeme davranışları, fiziksel değişiklikler ve duygusal/psikolojik belirtiler olarak ortaya çıkar. İşte anoreksiya nervozanın yaygın belirtileri:
- Aşırı kilo kaybı: Anoreksiya nervoza olan kişiler genellikle belirgin ve hızlı bir şekilde kilo kaybederler. Kilo kaybı, kişinin normal kilosunun %15’inden daha fazla olabilir.
- Yiyecek alımını kısıtlama: Anoreksiya nervoza olan kişiler, yiyecek alımını kısıtlarlar. Diyet yapma, kalori sayma, yağ oranını kontrol etme gibi takıntılarla beslenmeyi sınırlarlar. Ayrıca, yemek yemeyi tamamen reddedebilirler.
- Vücut imgesiyle ilgili sapkın düşünceler: Anoreksiya nervozası olan kişiler, kendilerini şişman veya kilolu olarak algılarlar, ancak genellikle gerçek vücut ağırlığından daha düşüktürler. Vücutlarıyla ilgili aşırı endişe duyarlar ve sürekli olarak kilo vermeye çalışırlar.
- Aşırı egzersiz: Anoreksiya nervoza olan kişiler, aşırı egzersiz yaparlar. Egzersiz yapma konusunda aşırı takıntılı olabilirler ve enerji harcamalarını en üst düzeye çıkarmak için sürekli olarak hareket etme ihtiyacı hissedebilirler.
- Fiziksel belirtiler: Anoreksiya nervoza, vücutta bir dizi fiziksel değişikliğe neden olabilir. Bu değişiklikler arasında aşırı zayıflık, yorgunluk, düşük enerji seviyeleri, saç dökülmesi, cilt problemleri, kabızlık, düzensiz adet döngüsü (amenore) ve soğuk intoleransı bulunabilir.
- Ruhsal belirtiler: Anoreksiya nervoza olan kişiler genellikle ruhsal ve duygusal belirtiler yaşarlar. Bu belirtiler arasında depresyon, anksiyete, sosyal çekilme, mükemmeliyetçilik, düşük özgüven, obsesif düşünceler ve takıntılar bulunabilir.
Anoreksiya Nervoza Kimlerde Görülür?
Anoreksiya nervoza, genellikle genç kadınlarda görülen bir bozukluktur. Ancak, erkeklerde ve farklı yaş gruplarında da ortaya çıkabilir. Anoreksiya nervoza herhangi bir yaşta başlayabilir, ancak genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde ortaya çıkar.
Anoreksiya nervozanın ortaya çıkmasında birden çok faktör rol oynar. Bu faktörler arasında biyolojik, psikolojik ve çevresel etmenler bulunabilir. Potansiyel risk faktörleri şunları içerir:
- Genetik yatkınlık: Ailede anoreksiya nervoza öyküsü olan kişilerde, bu bozukluğa yakalanma riski daha yüksek olabilir. Genetik faktörlerin anoreksiya nervozanın gelişiminde rol oynadığı düşünülmektedir.
- Psikolojik faktörler: Düşük özgüven, mükemmeliyetçilik, obsesif-kompulsif özellikler, düşük kendilik değeri ve kontrol kaygısı gibi psikolojik faktörler anoreksiya nervozanın gelişiminde etkili olabilir.
- Toplumsal etkiler: Medyanın ve toplumdaki zayıf ideal vücut görüntüsünün etkisi, anoreksiya nervozanın ortaya çıkmasında rol oynayabilir. Toplumdaki aşırı kilo kaygısı, diyet kültürü ve sosyal baskılar da etkili olabilir.
- Çevresel faktörler: Çocuklukta yaşanan travmatik olaylar, aile ve çevresel baskılar, aile içi problemler, düşük sosyoekonomik düzey ve olumsuz yaşam olayları anoreksiya nervozanın riskini artırabilir.
Anoreksiya nervoza herkesi etkileyebilir, ancak genç kadınlarda daha yaygın görülür. Bu durumun ortaya çıkma riski olan bireyler, erken tanı ve tedaviye erişim açısından yakın takip ve destek gerektirebilir. Eğer siz veya bir tanıdığınız anoreksiya nervoza belirtileri sergiliyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurmak önemlidir.
